SEKS, DROGA I SPC: Svetosavska operativa i njihove afere

Piše: Balša Knežević

Svetosavska sekta, u javnosti poznata pod zlokobnim akronimom SPC, predstavlja parapolitičku operativno-obavještajnu ispostavu ”srpskog sveta” koja je toliko ogrezla u kontroverze da je i njenim najzagriženijim simpatizerima postalo gotovo nemoguće da je smatraju za crkvu.

Posljednji u nizu skandala u ovoj organizaciji je odlikovanje koje je tzv. SPC uručila svom penzionisanom operativcu, titule episkopa Vasiliju Kačavendi poznatom po seksualnim devijacijama, ratnohuškanju, organizovanju pedofilije i mnogim drugim nedjelima.

Međutim, to je samo djelić materijala na osnovu kojeg je takozvana SPC već decenijama postala sinonim za kontroverze.

Krajem prošlog mjeseca objavljena je informacija da je nižerangirani operativac SPC pop Petko V. (42) iz Srpca, u više navrata kupovao kokain, koji je, kako su mediji zabrinuto objavili, ”nabavljao čak i na crveno slovo u dane velikih pravoslavnih praznika Nikoljdana i Jovanjdana”.

To se navodi u dokumentaciji iz istrage u predmetu ”Еskadron” u koji je ATV imao uvid. U dokumentima piše da je Petko V. u više navrata drogu kupovao za iznose od 100 do 300 konvertibilinih maraka.

Ovakva vijest čudna je samo zato što se neko usudio da objavi istinu o kriminalnim radnjama nižerangiranog operativca takozvane SPC koja je inače ogrezla u teškom grijehu.

Posljednjih decenija tzv. SPC je izgradila imidž kontroverzne, finansijsko-političke, obavještajno-operativne organizacije u službi ”srpskog sveta”, koja ima veliki uticaj na regionalna politička, društvena, ali i ekonomska zbivanja. Kao i svaka organizacija koja svoj uticaj zasniva na involviranosti u politička dešavanja, gomilanju finansijske moći i širenju ekonomskog uticaja, ni tzv. SPC tokom decenija djelovanja nije ostala imuna na skandale. Štaviše, bilo ih je poprilično, a mnogi skandali njihovih najviših funkcionera ostali su skriveni zahvljujući vezama vrha SS u politici i bezbjednosno-obavještajnom sektoru.

Za ovakav imidž SPC koji odiše kontroverzom najzaslužnije su ekstravagantne vladike i njihovi saradnici za čija se imena vezuju pedofilski i gej skandali, prikrivanje najtežih krivičnih djela, finansijske malverzacije, dilovanje droge, umiješanost u sumnjive političke dogovore, nepotizam, dok su uživanje u luksuzu i sve vrste privilegija postale svakodnevnica najviših zvaničnika ove pseudoreligijske organizacije.

Ovom prilikom podsjetićemo na samo neke od najčuvenijih i najkontroverznijih slučajeva gdje su čak i najviši funkcioneri ove organizacije povezivani sa teškim kriminalnim radnjama, aferama i razvratom. Ovom prilikom izostavljamo parapolitičko djelovanje, nacionalističke i ratnohuškačke podvige, jer u toj oblasti ima materijala koji bi mogao da ispuni nekoliko opširnih tomova.

Zataškavanje pedofilije

Portal Aktuelno je u seriji tekstova pisao kako je Komisija SPC na čelu sa tadašnjim vladikom budimljansko-nikšićkim, sada šefom crnogorske filijale SS Jovanom Joanikijem Mićovićem 2012. godine pokrenula istragu zbog navodna tri slučaja pedofilije u Cetinjskom manastiru, ali ova istraga nije nikad dobila epilog i zataškana je.

Najviši crkveni funkcioneri već dugi niz godina znali su o slučajevima pedofilije u tzv. SPC ali su se istrage završavale uvijek na isti način – “pokupe materijal, ucjenjuju jedni druge, onda se tu umješa politika i sve se zataška”.

Visoki funkcioner SPC Mićović u razgovoru sa monahom Bojanom Jovanovićem, poznatim po tome što je raskrinkao pedofilsku mrežu u SPC,  govorio je o slučajevima pedofilije gdje je na organizovan način operativac u mantiji u manasitru Dajbabe Teodosije dovodio maloljetno lice od 13 godina u manastir Svetog Vasilija Ostroškog u Bijeljini da spava sa vladikom (Kačavendom). Joanikije je to stavio u zapisnik, kazao je da znaju za toga sveštenika i da ga dugo prate.

Međutim, taj slučaj takođe je zataškan, a tadašnji šef Mitropolije crnogorsko-primorske Amfilohije Radović umjesto da je sve to prijavio, slučajeve pedofilije je koristio da ucjenjuje tadašnjeg čelnika SS Irineja.

Skrivanje glavnog svodnika SPC

Portal Aktuelno takođe je pisao da je pop SPC Nikolaj Stamatović, koji je stacioniran u Crnoj Gori na položaju igumana manastira Zlateš kod Bijelog Polja bio glavni svodnik i veoma važna osoba u pedofilsko-homoseksualnoj mreži SPC.

Podsjetimo, Stamatović je, kako su tada pisali mediji, bio uhapšen ispred Patrijaršije SPC u Beogradu u septembru 2013. godine zbog pokušaja da proda kompromitujući snimak bivšeg vladike Kačavende sa četvoricom mladića.

Crkveni vrh je želio da skloni Stamatovića iz crkve, ali problem je bio u tome što je on imao snimke i filmove vladika koji opšte sa djecom. Nakon toga Stamatović je premješten u Crnu Goru. U Bijeljinu je došao Joanikije koji ga prebacuje u Crnu Goru gdje taj operativac SS koji je optužen za širenje pedofilije i pornografskog materijala službuje i danas u manastiru kod Bijelog Polja.

Irinej vanbračnog sina zaposlio u patrijaršiji

Mediji u Srbiji ali i regionu više puta su objavili da preminuli šef SPC Irinej Gavrilović ima vanbračnog sina, koga je postavio da vodi biznis Srpske pravoslavne crkve.

Pozivajući se na dokumenta iz patrijaršije, mediji su objavljivali da je Irinej 2011. godine postavio Dejana Nakića za direktora Proizvodnog zavoda Srpske pravoslavne crkve Arhiepiskopije beogradsko-karlovačke, koji je “žila kucavica” crkvenog biznisa.

“Dejan Nakić je vanbračni sin patrijarha. Čim je došao na funkciju patrijarha postavio je svog vanbračnog sina da vodi crkveni biznis. Patrijarh je osnovao Proizvodni zavod iste godine kada je i postavio svog vanbračnog sina za direktora”, kazali su svojevremeno izvori iz Patrijaršije za više medija u Srbiji, a ti navodi nikad nijesu demantovani.

Nakić čak među operativcima SS u mantiji ima nadimak “DNK”. Na pitanje zašto ga zovu “DNK”, medijski izvori iz patrijaršije su naveli da ga tako zovu u smislu “nemoj da ti uzmemo DNK da utvrdimo tačno čiji si sin”.

Prodekan bogoslovije optužen za silovanje

Posljednji javni slučaj silovanja u SPC, u kom je studentkinja Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta u junu 2020. optužila prodekana te ustanove Vladimira Vukašinovića da ju je seksualno napastvovao, uzburkala je javnost.

Sumnje o tome da SPC, a ni država, nema volju ni želju da se obračuna sa seksualnim predatorima i pedofilima među zapošljenima podgrijala je i bivšeg šefa tzv. SPC  pokojnog Irineja u slučaju “Prodekan i silovanje”.

Irinej je zaokružio čitavu aferu oko silovanja riječima da je “načuo neke stvari, provjeravao, ali da nije mogao da dobije dovoljno potvrda za optužbe zbog silovanja”. To i ne treba da iznenađuje ukoliko uzmemo u obzir pređašnje slučajeve seks afera unutar SS.

Vasilije Kačavenda

Regionalna javnost nikako ne može zaboraviti slučaj kontroverznog, svježe odlikovanog, visokog funkcionera SS Vasilija Kačavende, koji je optužen za pedofiliju i podvođenje maloljetnih dječaka, a za što niko dosad nije odgovorao.

2013. godine u javnosti su procurela četiri audio-snimka razgovora između jednog mladića i popa, koji je, navodno, za Vasilija Kačavendu podvodio dječake. U nekoliko telefonskih razgovora, pop SS je ubjeđivao mladića da se vidi s vladikom i ugovarao susret u jednom hotelu. Na poslednjem snimku čuje se i Kačavenda, koji kaže da mu je drago što je mladiću bilo “ekstra”. Ipak, vladika je tvrdio da mu je gej afera namještena, a snimke na kojima se jasno vidi u seksualnom zanosu sa mladićem pravdao je nebulozom da je ”u pitanju njegov dvojnik”.

Ni dvije godine kasnije, skandali nisu zaobišli Kačavendu.

Đakon Bojan Jovanović, odnosno otac Serafim, prilikom gostovanja u emisiji “Život priča” otkrio je da su u dvoru Kačavende pravljene razne žurke i pijanke, kao i da je gledao kako su igumani podvodili mladiće. Jovanović je tada tvdio i da je vidio prebijanje onih koji su pričali da je vladika pedofil i homoseksualac.

“Dovođeni su dječaci bez roditelja, iz siromašnih porodica, i nijedan nije smio biti stariji od 11 godina”, govorio je Jovanović.

Ostaće upamćen i slučaj dečaka Milića Blaženovića, koji se, prema tvrdnjama Jovanovića, ubio, jer više nije mogao da trpi seksualno zlostavljanje od strane pohotnog vladike. Ipak, i pored brojnih višegodišnjih optužbi, crkveni velikodnostojnik nikada nije krivično odgovarao za pomenute navode, a Sinod SPC ga je penzionisao 2013. godine iz, kako je tada navedeno, “zdravstvenih razloga”. Ipak, to Kačavendu ne sprječava da i dalje bude jedan od najuticajnijih funkcionera u SPC, o čemu svjedoči i nedavno dodijeljen orden.

Pahomije i zastareli predmeti

Za razliku od Kačavende, visoki funkcioner SS, vladika vranjski Pahomije Gačić, za kojeg se spekuliše da je unaprijeđen u rang mitropolita na nedavno održanoj sjednici borda direktora SPC, takozvanom saboru, optužen je 2002. godine za seksualno zlostavljanje četvorice maloljetnika.

Dječaci su optužili Pahomija za seksualno zlostavljanje u periodu od 1999. do 2002. u službenim prostorijama Eparhije vranjske, a krivične prijave protiv visokog crkvenog starješine podnijeli su 31. decembra 2002. godine.

Trojica dječaka tada su imala manje od 14 godina, a jedan je bio stariji. U krivičnoj prijavi i svojim ispovjestima 8. januara 2003. godine, kada se saznalo za ovaj skandal, mladići su naveli da ih je vladika pipkao, mazio, tjerao ih da se “druže”, što su oni odlučno odbili. Ipak, posle višegodišnjeg postupka, Pahomije je 2006. oslobođen zbog zastare predmeta.

Desetak godina kasnije, marta 2013. godine, Pahomije se susreo sa novim optužbama. Tada je Osnovno javno tužilaštvo u Vranju protiv njega pokrenulo istražni postupak zbog novih optužbi za seksualno zlostavljanje, a za koje ga je optužio magacioner u Eparhiji Nemanja S. (31). Napastvovanje se desilo 2003. godine, a mladić je tada ispričao da je o svemu ovome ćutao devet godina iz straha.

I pored brojnih optužbi i ovaj slučaj prošao je identično kao i prethodni, bez ikakvih sankcija.

Starješina Ilarion – zamalo osuđen

Javnost je svojevremeno uzburkao i slučaj nekadašnjeg starješine manastira Hopovo, Ilariona, svjetovno Jovana Mišića, koji je 2001. godine uhapšen zbog sumnje da je u Sremskim Karlovcima izvršio nedozvoljene polne radnje nad maloljetnim dječacima.

Starješina je najprije osuđen na 10, a potom i na 12 mjeseci zatvora, ali je Vrhovni sud poništio tu presudu, a predmet je, u međuvremenu, kao i većina drugih, zastareo.

Samo “nedolično ponašanje”

SPC je krajem 2018. godine potresao je još jedan skandal.

Tada je uhapšen rumski pop Goran T., nakon što su se u javnosti pojavile pornografske fotografije njega i ženske osobe, koja mu nije supruga.

Ipak, u slučaju ovog popa u pitanju je bilo “samo” nedolično ponašanje.

Dilovanje droge u mantijama

Osim seks-afera, proteklih godina Srpsku pravoslavnu crkvu potresali su i drugi skandali.

Tako je pop Milan Jordović uhapšen početkom 2018. zbog dilovanja skanka.

Sa njim je tada “pao” i Zoran Marinković (43), vjeroučitelj i transvestit, koji je u trenutku hapšenja bio obučen u žensku odjeću.

Nedugo nakon ovog slučaja, uhapšen je i jerej Stefan Mitrović (26) iz Kruševca, inače pop crkve u Velikoj Drenovi kod Trstenika, kod koga je policija pronašla 52 grama kanabisa i 55 grama amfetamina.

Zoki plavooki

Raščinjeni pop svetosavske sekte (SS) iz Kaljuđerice (naselje u Beogradu), Zoran Maksimović (61) zvani ”Zoki plavooki” osuđen je u oktobru 2022. godine pravosnažno na tri godine zatvora, pošto je Apelacioni sud odbacio sve žalbe na presudu Višeg suda u Beogradu, kojom mu je maju 2021. bila izrečena ista kazna.

Tom presudom, podsjetimo, utvrđeno je da je Maksimović učinio krivično djelo obljuba zloupotrebom položaja.

Suđenje bludnom popu bilo je zatvoreno za javnost, ali prema nezvaničnim informacijama, on se tereti da je u novembru 2017. pokušao prvi put da iskoristi emotivnu ranjivost djevojčice, koja je došla da mu se ispovijeda u crkvi.

Djevojčicu je nastavio da iskorišćava tokom 2018. a sredinom 2020., tokom vršenja službe i obilaska parohije, došao je u kuću u kojoj maloljetnica živi i iskoristio situaciju da ima seksualni odnos sa njom.

Filaret – “Materijalno je važno”

Filaretu, tada episkopu eparhije mileševske, u oktobru 1999. potpredsjednik tadašnje vlade i lider Srpske radikalne stranke (SRS) Vojislav Šešelj poklonio je džip pajero, na šta je vladika uzvratio specijalnom zvonjavom u Mileševi, koja je predviđena za dolazak samog patrijarha.

Ovo je samo jedna od ilustracija nejgovog života i ljubavi prema materijalnim stvarima, pisao je Blic. Šešelja je odlikovao Ordenom Bijelog anđela.

Poznat je i po slikama na kojima ispred tenka u rukama drži mitraljez, a govorilo se i o krađi pomoći izbjegilicama tokom devedesetih. Pokazivao je na televiziji i lobanju koja je navodno pripadala djevojčici koju su ubili muslimani u Bosni, pisala je Banja Luka In.

Blizak je Pahomiju i Kačavendi. I u ovom slučaju ima još i gore: o njemu postoje navodi da je od Eparhije mileševske napravio stecište pedofila i alkoholičara. Rezriješen je dužnosti 2015. godine.

Georgije Đokić – jahte i slika sa dječacima

Georgije Đokić, kanadski je episkop, koji je 2015. godine razriješen uprave nad Kanadskom eparhijom i penzionisan. Malverzacije s firmom koja pravi crkvene svijeće, pronevjera novca, hapšenje – opet se čine nedostatni u odnosu sa drugim stvarima koje se vezuju za Đokića.

Tako se lice nekadašnjeg episkopa Georgija kanadskog svojevremeno našlo na skoro svakoj banderi u centru Beograda: prestonica je bila oblijepljena plakatima na kojima se vidi kako se vladika “veseli” sa nekoliko žena. Bili su istaknuti i oni na kojima bez mantije pozira sa dva dječaka.

Postao je poznat u Kanadi po tome što se pobio sa bivšom monahinjom koja ga je optužila da je bludnik i razvratnik, prenio je svojevremeno Blic.

Georgije je optuživan da besomučno troši crkveni novac da jahtom plovi do Kube, kao i da je naklonjen ženama i kafanama. Sve u svemu – potencijalni budući svetac SPC, kao uostalom i svi ostali gore navedeni.