Predavanje istoričara Jovana Muhadinovića: Nikšić je bio perspektivan i značajan i u privrednom i u strateškom pogledu

Istoričar Jovan Muhadinović održao je sinoć u Nikšiću predavanje na temu „Nikšić od osmanske tvrđave do crnogorskog grada“.

Predavanje je organizovao nikšićki Ogranak Matice crnogorske.

Nikšić je, prema riječima Muhadinovića, bio perspektivan i značajan i u privrednom i u strateškom pogledu. Nastao je na ruševinama srednjovjekovnog Onogošta i okolina ovog grada pripadala je plemenu Nikšić.

“U početku turske vladavine ovim krajem Nikšići su imali povlastice i plemensku samoupravu. Vremenom, kako su Turci jačali i učvršćavali svoju vlast, pokušavali su da ukidaju te privilegije, što je često vodilo do sukoba sa domicilnim stanovništvom. S obzirom na te česte sukobe, Turci su gledali na svaki način da pokušaju da građenjem prvih utvrđenja i stalnih vojnih posada svoju vlast učvrste u Nikšiću na dugoročan period”, rekao je Muhadinović, piše u saopštenju Matice.

Tek 1701. godine počinje ozbiljnija izgradnja utvrđenja u Nikšiću.

“To je na mjestu srednjovjekovnih ostataka utvrđenja koje i danas postoji u Nikšiću, takozvani Bedem i 1701. godine Redžep Aga Šehić, koji je došao po nalogu da smiri nikšićka plemena kao i plemena Drobnjaka, započinje gradnju ove tvrđave. Gradnja nije prošla bez poteškoća. Već dvije god nakon početka radova, ovaj turski službenik i vojni predstavnik je ubijen jer je pod prisilom dovodio stanovništvo da radi na izgradnji tvrđave, a u toku svoje kratke vladavine podigao je i porez”, objasnio je Muhadinović.

Njega je naslijedio paša Hodaverdi Mahmutbegović koji će doći s ogromnom vojskom u Nikšić.

“Ta ogromna vojska prisiliće okolno stanovništvo da kuluči, da radi na izgradnji tvrđave, koja će biti završena do 1713. godine. Čak se u istorijskim izvorima pominje da su svi morali da kuluče, jer je na ovom području bila ogromna osmanska vojska, ogromna opasnost za porodice, pa su i kneževi plemena Nikšića i Drobnjaka morali fizički da rade na izgradnji ovog utvrđenja”, rekao je Muhadinović.

Muhadinović se osvrnuo i na vrijeme poslije Grahovačke bitke i velike pobjede Crnogoraca, te Berlinskog kongresa, kada je Nikšić konačno postao dio Crne Gore.

“Nikšić je bio jedan od najvažnijih krajeva koji je pripojen, bio je izuzetno značajan kao privredno i tranzitno tržište Crne Gore. Taj period je bitan i zbog masovnog i rapidnog iseljavanja osmanskih porodica, te naseljavanja siromašnog crnogorskog stanovništva. Iako su napustili nikšićki kraj, Berlinskim kongresom je muslimasnkim porodicama bilo zagarantovano pravo na imovinu i nijesu ga se odrekli. U tu svrhu je godinu kasnije osnovano i Osmansko poslanstvo na Cetinju, da očuva građanska, religiozna i imovinska prava. Muhadinović se osvrnuo i na crnogorske strategije oduzimanja te imovine od osmanskih porodica i pojedinaca, te na rane godine nakon Berlinskog kongresa kad je ova varoš bila dosta zapuštena”, saopšteno je iz Matice.

“Ali već od 1882. godine nikšićki kraj počinje da dobija prve dostave ljekova, ljekare, da se uspostavlja telegrafska linija, počelo je izgrađivanje nekih puteva, puteva prema Ostrogu koji je tada kao i danas mjesto hodočašća hrišćana”, rekao je Muhadinović.